Czym jest gamma squeeze? Analiza wpływu na short squeeze akcji GameStop. 

Czy wiesz, że gwałtowny wzrost cen akcji GameStop i AMC był spowodowany między innymi zjawiskiem gamma squeeze? Gamma squeeze to próba ograniczenia ryzyka wystawionych opcji CALL przez tzw. market makers oraz innych uprawnionych uczestników rynku (z ang. authorized participants).

W artykule omawiamy znaczenie terminów: “gamma squeeze” oraz “short squeeze” i wyjaśniamy, dlaczego w 2021 akcje “meme stocks” zaliczyły wzrost, który zaskoczył nawet największych graczy na Wall Street. Jeśli szukasz brokera akcji, kliknij tutaj. 

Reddit WallStreetBets i współpraca inwestorów detalicznych  

W 2021 roku na giełdzie pojawił się nowy fenomen. Inwestorom indywidualnym z grupy WallStreetBet (liczącą 12 milionów członków) na forum Reddit udało się dać nauczkę dużym bankom i funduszom hedgingowym zajmującym krótkie pozycje głównie na papierach wartościowych spółek AMC i GameStop, BlackBerry, Bed Bath & Beyond.  

Czym jest short squeeze?

Zjawisko short squeeze dotyczy sytuacji, w których duża liczba uczestników rynku spekuluje na spadek ceny akcji. Jeśli jednak cena tych akcji zaczyna niespodziewanie rosnąć to inwestorzy, którzy mają otwarte krótkie pozycje, zaczynają je zamykać, aby ograniczyć straty. To skutkuje wprowadzeniem na rynek dużej liczby zleceń kupna (aby zamknąć krótką pozycję, należy złożyć zlecenie kupna), co z kolei prowadzi do jeszcze szybszego wzrostu ceny akcji. 

Czy jednak grupa inwestorów detalicznych ma naprawdę taką siłę i środki, aby poprzez zakup akcji wywołać “short squeeze” i wywrzeć presję na duże fundusze inwestycyjne? 

Aby odpowiedzieć na to pytanie, konieczne jest zrozumienie pojęcia “gamma squeeze” i roli jaką odgrywają opcje w tego typu sytuacjach.

Współczynniki greckie dla opcji

Współczynniki greckie dla opcji: delta, gamma, wega i theta dostarczają inwestorom informację o możliwej zmianie ceny opcji. Cena opcji jest podyktowana m.in. ceną aktywa bazowego, czasem do daty wygaśnięcia oraz zmiennością. Jeśli np. zmienność na rynku rośnie, to zwiększa się niepewność, co prowadzi do wzrostu cen opcji. 

Więcej o współczynnikach greckich dla opcji przeczytasz w tym artykule. 

Współczynnik Gamma

Delta odnosi się do zmiany ceny opcji na skutek zmiany ceny aktywa bazowego. Wskaźnik zmiany delty jest mierzony za pomocą gammy. Delta określa, jak zmieni się teoretyczna wartość opcji, jeśli wartość aktywa bazowego zmieni się o jedną jednostkę. Gamma odzwierciedla zmianę wartości delty w przypadku ruchu ceny aktywa bazowego. W przypadku opcji “At the Money” gamma jest największa, ponieważ ruchy aktywa bazowego mają największy wpływ na deltę tych opcji. 

Im krótszy czas wygaśnięcia opcji tym większa gamma. Opcje z krótkim czasem wygaśnięcia mają mniejszą wartość czasową niż opcje o długim czasie wygaśnięcia. Ruchy aktywa bazowego mają więc większy wpływ na premię opcyjną niż w przypadku opcji długoterminowych. Na przykład gamma opcji dziennych jest zwykle wielokrotnie większa niż gamma opcji miesięcznych. Więcej o współczynniku gamma możesz przeczytać w tym artykule. 

Czym jest gamma squeeze?

Animatorzy rynku (z ang. market makers) oraz uczestnicy uprzywilejowani to regulowane podmioty, które mają umowy z giełdami w celu zapewniania płynności oraz aktualizacji cen BID/ASK.

Gamma squeeze to zjawisko spowodowane masowym zakupem opcji CALL. Animatorzy rynku, będący przeciwną stroną transakcji, ryzykują, że będą musieli dostarczyć akcje i ponieść stratę. W celu ograniczenia tego ryzyka mogą (a czasem nawet muszą zgodnie z wewnętrznymi przepisami dotyczącymi zarządzania ryzykiem) kupić akcje bazowe w celu “pokrycia” swojej pozycji na opcjach.

W celu lepszego zrozumienia takiej sytuacji, wyobraźmy sobie następujący przykład. Aktualna cena akcji XYZ na rynku wynosi 105 USD. Wystawca opcji CALL zobowiązuje się do sprzedaży 100 akcji (których nie posiada) po cenie strike 120 USD za akcję. Cena aktywa bazowego wzrasta do 125 USD, a prognozy analityków twierdzą, że w momencie wygaśnięcia może wynieść nawet 160 USD. Wystawca opcji postanawia więc zminimalizować ryzyko, kupując akcje po aktualnej cenie rynkowej (125 USD). Ponieważ istnieje realna możliwość, że prognozy analityków się nie sprawdzą, kupuje tylko 40 akcji, choć kontrakt opcyjny opiewa na 100. Popyt na opcje CALL na rynku jest ogromny a wystawca opcji chcąc wypełnić zobowiązanie wynikacjące z umowy z nabywcą opcji, dokonuje zakupu instrumentu bazowego, aby zminimalizować ryzyko. To powoduje dalszy wzrost cen akcji i tym samym dalszy wzrost popytu na opcje CALL. Dla gamma squeeze istotna jest również wysoka ilość krótkich pozycji (z ang. short ratio). 

Gamma squeeze i short squeeze akcji GameStop

Kiedy inwestorzy masowo kupują opcje CALL i cena akcji bazowych rośnie to wystawcy opcji zabezpieczają się przed stratami poprzez zakup akcji. W short squeeze uczestniczą zarówno animatorzy rynku jak i wystawcy opcji CALL. Ich działania prowokują reakcję łańcuchową napędzaną dodatkowo przez masowe decyzję drobnych inwestorów o niesprzedawaniu swoich akcji i opcji (tak, jak to miało miejsce w przypadku akcji GameStop). 

Short squeeze w 2021 roku, który miał miejsce na tzw. “meme stocks” (akcjach memowych) był wywołany zwiększonym zainteresowaniem inwestorów detalicznych. Na forum Reddit umówili się oni na masowy zakup akcji i opcji CALL określonych spółek. Dodatkowo, jednocześnie wzrósła liczba wystawców opcji CALL i animatorów rynku, co spowodowało, że popyt na akcje bazowe był bardzo duży, a zjawisko short squeeze zyskało na sile. 

Przeczytaj także:

Strategie opcyjne: spread kalendarzowy

Strategia opcyjna Collar: zabezpieczaj pozycje na akcjach przy pomocy opcji

Czym jest gamma squeeze? Analiza wpływu na short squeeze akcji GameStop. 

Opcje na SPY: fundusz ETF SPDR S&P 500

Źródła uzyte w artykule:

BLEKEMOLEN, J. Gamma squeeze: de optiegriek die short squeezes bij AMC en Gamestop veroorzaakte. LYNX [online]. Opublikowano 17. 5. 2022 [cit. 19. 8. 2022]. Artykuł znajdziesz tutaj.