Handel z wykorzystaniem luk cenowych: Niebezpieczeństwo czy szansa?

Cena otwarcia poszczególnych akcji lub innych instrumentów może być wyższa niż cena zamknięcia poprzedniej sesji. Albo wręcz przeciwnie – może być niższa niż cena zamknięcia z poprzedniego dnia.

Tak czy inaczej, na wykresie cenowym pojawi się luka, z wykorzystaniem której można spekulować. Taką lukę nazywa się powszechnie luką otwarcia.

Jak wykorzystać taką lukę?

Zastanowimy się nad tym w tym artykule.

Poruszymy następujące kwestie

• Czym jest handel z wykorzystaniem luk cenowych?
• Wyjaśnienie teorii powstawania luk
• Jak handlować z wykorzystaniem luk?
• Testowanie luk i ich rodzaje

Czym jest trading przy wykorzystaniu luk cenowych?

Trading przy wykorzystaniu luk cenowych jest prostą strategią inwestycyjną, która oferuje sygnały kupna i sprzedaży w zależności od tego, czy na rynku powstała luka cenowa i gdzie są jej granice. Luka cenowa, jak wspomniano wyżej, jest przerwą powstającą co do zasady pomiędzy ceną zamknięcia poprzedniej sesji a ceną otwarcia aktualnej sesji.

Fakt, że otwarcie sesji nastąpiło przy wyższych cenach niż jej zamknięcie poprzedniego dnia, czy też odwrotnie – nastąpiło przy niższych cenach niż zamknięcie, mówi nam coś o tym, jaki jest rozkład sił dla danego instrumentu. Jednocześnie możemy się dowiedzieć czegoś o podstawowym czynniku, mającym wpływ na kształtowanie ceny.

Dlaczego powstają luki na rynku?

Należy sobie uświadomić, że na każdym rynku (akcje, futures itp.) nieustająco notowane są dwukierunkowe oferty cenowe (bid i ask), zapewniające płynność kupującym i sprzedającym. Gwarantują to market makerzy (czy też tzw. „animatorzy rynku). Mają oni z zasady dostęp do o wiele większej ilości informacji niż przeciętny retail trader.

Są to firmy, które zatrudniają szereg najlepszych analityków, matematyków, statystyków, programistów i innych specjalistów z tytułami naukowymi. Dysponują o wiele bardziej zaawansowanymi technologiami, bardziej wyrafinowanymi analizami, wyjątkowo solidnymi strategiami i nieporównywalnie większymi pieniędzmi. Bez popadania w przesadę można określić market makerów najmądrzejszymi i generującymi największe zyski podmiotami na rynku.

Oczywiście nie zawsze lukę tworzy sam market maker i nie zawsze ma on rację. Nie jest to bezwyjątkowe. Niekiedy lukę może wytworzyć przeważająca opinia większości indywidualnych traderów, których zlecenia zostają skumulowane w jednym kierunku i zyskują oferowaną płynność (przykładem może być dzień earnings).

Nawet w tym przypadku market maker „wie”, że cena powinna się zmienić i ponownie składa swoje zlecenia lub, co jest bardziej prawdopodobne, wycofa z rynku dużą część swoich zleceń z limitem oraz pozwoli ogółowi uczestników wykazać się i ustalić nową, sprawiedliwą cenę.

Domknięcie i niedomknięcie luki

Można spekulować na luki w obu kierunkach. Niektórzy traderzy spekulują na kontynuację rynku w kierunku luki, inni przeciwnie – na domknięcie luki.

Kto ma rację?

Trudno powiedzieć.

Oczywiście rynek będzie zawsze miał swój rozum i oba podejścia są logiczne. Trzeba jednak mieć świadomość, że niektóre luki mają fundamentalne podstawy, więc cena nie domknie takiej luki ot, tak.

Przykład stanowi wspomniany dzień earnigs, czyli dzień, kiedy ogłaszane są wyniki finansowe firm. Jeśli spojrzymy na poniższy wykres, zobaczymy, że cena utworzyła stosunkowo dużą lukę właśnie w dniu ogłaszania wyników kwartalnych, czy też natychmiast po nim. Spółka ogłosiła pozytywne dane, które pociągnęły cenę w górę.

Korekta, która nadeszła, zatrzymała się mniej więcej na krawędzi odpowiedniej luki. Właśnie krawędź luki wykorzystywana jest jako mocny poziom wsparcia. Poziom ten mówi nam po prostu, że rynek ma siłę opartą na danych fundamentalnych. Poziom taki może następnie dobrze posłużyć otwarciu długiej pozycji.

Luka może się otworzyć oczywiście również w dół. W sytuacji, kiedy spółka upubliczni dane, które nie spodobają się inwestorom albo będzie miało miejsce jakieś zdarzenie zagrażające kondycji firmy (rezygnacja kierownictwa, zarzuty oszustwa itp.), wówczas luka w dół jest całkiem prawdopodobna i równie prawdopodobne jest odbicie od jej krawędzi oraz kontynuacja spadku ceny. Przykład może stanowić wykres spółki Twitter która przechodziła dość trudne czasy.

Praktykujesz trading pozycyjny? Uwaga na przeskoczenie poziomu Stop Loss

Luki trzeba brać pod uwagę nawet będąc traderem pozycyjnym, utrzymującym otwarte pozycje przez noc. Może się bowiem zdarzyć, że w nocy cena przeskoczy ustanowiony przez ciebie Stop Loss i będziesz musiał zamknąć pozycję, odnotowując znacznie wyższą stratę, niż zakładałeś.

Jeżeli wprowadzasz na rynek zlecenie stop, by zatrzymać stratę, zlecenie to zmieni się na market, kiedy cena je przeskoczy. Jeżeli do tego dojdzie, musisz zaakceptować zupełnie nowy poziom wejścia, który może być jednocześnie o wiele bardziej niekorzystny. Zlecenie stop po otwarciu sesji automatycznie zmieni się bowiem na market, a ty zamkniesz pozycję z większym Stop Lossem niż planowałeś.

Sytuację tę można częściowo rozwiązać, stosując zlecenie łączone o nazwie Stop Limit. W razie wprowadzenia zlecenia Stop Limit nie akceptujesz bowiem natychmiast gorszej ceny, ponieważ zlecenie Stop służy tylko jako aktywator zlecenia Limit, czekającego na rynku na realizację przy odpowiedniej cenie. Dopiero kiedy zostaną spełnione kryteria zlecenia Limit, będziesz zamykać pozycję.

Testowanie luk

Stowarzyszenie MTA podjęło się przetestowania ponad 20 000 luk otwarcia. Oceniało ich cechy i monitorowało dalszy rozwój ceny w następnych dniach. Na podstawie zgromadzonych danych możliwe było stworzenie całkiem zyskownej strategii handlu z wykorzystaniem luk cenowych.

Wśród parametrów luk, które były śledzone znalazły się ich wielkość, wolumeny transakcyjne, nachylenie średniej kroczącej i inne.

Strategie, które następnie opracowano, podzielone zostały na dwie grupy. Luki w dół (tworzące sygnał sprzedaży) i luki w górę (tworzące sygnał kupna).

Zyski z tych strategii zostały następnie powiązane z zyskami S&P 500 w tym samym monitorowanym okresie. Okazało się, że duża część luk otwarcia faktycznie zapewnia pewną przewagę przy wchodzeniu w trend.

Rodzaje luk

Oprócz luk otwarcia, o których wspomniano powyżej, istnieją na rynku również inne, mniej powszechne luki, które mogą dawać pewne wskazówki odnośnie dalszego rozwoju ceny.

Luka startu

Luka startu (z ang. breakaway gap) jest przerwą, która powstaje po przełamaniu ważnego poziomu na rynku. Taka luka sygnalizuje silny ruch rynku w kierunku ceny i zwykle nie zostaje zbyt szybko zamknięta. Jeśli cena wróci w celu zamknięcia luki, można spekulować na odbicie od krawędzi luki, bo to bywa mocny poziom S/R.

Luka ucieczki

Luka ucieczki (ang. Runaway gap) powstaje w środku silnego trendu i spowodowana jest dużym i jednostronnym zainteresowaniem traderów kupnem lub sprzedażą. Cała oferowana płynność jest wówczas wyczerpywana i rynek tworzy lukę.

Wielu traderów monitoruje te luki jako wskaźniki siły trendu. Jednocześnie mówią nam one coś na temat zleceń z limitem, które kształtują ceny. W przypadku takiej luki zlecenia z limitem są zwykle wycofywane z rynku – podmiot, który kształtuje ceny (market maker), nie jest zainteresowany zbytnim parowaniem, gwałtowny ruch oznacza dla niego bowiem podwyższone ryzyko.

Luka wyczerpania

Luka wyczerpania (ang. Exhaustion gap) to ostatni rodzaj luki. Powstaje co do zasady pod koniec gwałtownego trendu, jest dosyć duża i wywołana tak samo jak luka ucieczki – brakującą płynnością w głębi rynku.

Jeżeli po takiej luce pojawia się zwiększenie wolumenów transakcyjnych, można spekulować na odwrócenie trendu i zamknięcie luki. Zwiększone wolumeny po dłuższych ruchach oznaczają bowiem zazwyczaj zamykanie pozycji przez traderów podążających za trendem.

Jak handlować z wykorzystaniem luk?

Na zakończenie kilka rad. Jeżeli chcesz handlować z wykorzystaniem luk, zacznij po prostu od śledzenia ich krawędzi. To właśnie one służą jako mocna granica wsparcia lub oporu i stanowią dobre miejsce otwarcia transakcji. Znalezienie luki na rynku nie jest wcale trudne, są widoczne na pierwszy rzut oka.

Jednocześnie należy mieć wyobrażenie, jak wygląda luka średniej wielkości. I znów – jest to coś, co można całkiem łatwo zmierzyć. Jeżeli zobaczysz na rynku lukę wyraźnie większą, możesz spekulować na powrót ceny minimalnej do jego pierwszej krawędzi. Znaczne odchylenia ceny często są odwracane.

Oczywiście należy uwzględniać to, czy luka ma fundamentalny charakter – ogłaszanie wyników, przedstawianie nowego produktu itp. – czy raczej ma charakter techniczny. Jeżeli na rynku jest strona fundamentalna, trzeba mieć wobec niej respekt, a luki, czy też ich krawędzie, należy wykorzystać jako poziomy S/R przy planowaniu wejścia.